Geschiedenis van het overhemd
ca. 3,000 V.C.
Net als de Egyptenaren
Het overhemd bestaat al heel erg lang. In feite stamt het oudst bewaard gebleven kledingstuk ter wereld uit deze tijd: een linnen overhemd uit het oude Egypte.
13e - 15e eeuw
Hallo dappere ridder
In Europa worden afritsbare mouwen als chic beschouwd. Vrouwen wisselen ze tussen outfits, soms maken ze er een los om aan een minnaar te geven als teken van genegenheid.
Na de Renaissance
Overhemden als luxe
Hier ligt de oorsprong van een shirtconventie zoals we die vandaag kennen: damesoverhemden worden vanaf links dichtgeknoopt, herenoverhemden vanaf rechts. Naar verluidt werden de knopen van dames van stand dichtgemaakt door een dienstmeid, wat voor een rechtshandige gemakkelijker is vanaf links, terwijl mannen zichzelf aankleedden.
1583
Hersenspinsels over kleding
“Geloof is niet zo gemakkelijk te veranderen als een overhemd”, zegt koning Hendrik IV, die regeert in een periode van ernstige religieuze conflicten in Frankrijk.
16e - 18e Eeuw
De oorsprong van de cropped top
Het 'halve overhemd' of de 'sham' was een populair kledingstuk bij de heren in deze tijd. Het diende als decoratief laagje over de bovenste helft van de borst. Het werd gedragen over een overhemd dat ofwel te eenvoudig was voor de gelegenheid ofwel een wasbeurt kon gebruiken.
Begin 18e Eeuw
Top en panden
Het overhemd is langer dan het torso van de heren uit deze periode. De lange panden deden eveneens dienst als ondergoed.
1771
Verlichte uitdrukkingen
De eerste keer dat de uitdrukking 'To give the shirt off one's back' ('zich tot het hemd uitkleden') in geschreven documentatie voorkomt. Deze uitdrukking geeft extreme wanhoop of gulheid aan en wordt vandaag nog steeds gebruikt.
Doorheen de 18e eeuw
Franjes, franjes en nog eens franjes
Franjes langs een hoge hals, genaamd jabot, zijn een trendy toevoeging aan herenoverhemden, die nog steeds over het hoofd worden aan- en uitgetrokken.
1827
Met een randje
Hannah Montague, een huisvrouw in de staat New York, vindt de afneembare kraag uit. Moe van altijd maar de overhemden van haar man te wassen, knipt ze de kragen van zijn overhemden en bedenkt ze een manier om ze na het wassen weer aan de nekband te zetten.
1840
Brummells draagwijdte
Beau Brummell, de Engelse dandy die met zijn vereenvoudigde, nauwkeurig op maat gesneden look een ware revolutie ontketende in de herenkleding, overlijdt op 61-jarige leeftijd. Sleutelwoorden: authentiek, hoge kraag, witte linnen overhemden.
1845
Stoere stijl
De Franse manchet duikt voor het eerst op in de literatuur in De graaf van Montecristo van Alexandre Dumas. Feit blijft dat het de Engelsen waren die deze stijl hebben bedacht.
Mid-19e Eeuw
Chique gebruiksvriendelijkheid
In deze periode zijn alle kragen en manchetten afneembaar, waardoor ze apart van het overhemd kunnen worden gewassen.
1871
Met knoopsluiting
Kleermaker Brown, Davis & Co. patenteert een shirt met een knoopsluiting tot helemaal in de taille.
In datzelfde jaar verschijnt er een artikel in een populaire krant over de 'epidemie' van 'monogram-maniakken'. De groeiende rondtrekkende massa zet haar initialen op alles, waaronder overhemden; en niet alleen om te laten zien dat het artikel dat naar de wasserij is gestuurd hun eigendom is en dat is toch de oorspronkelijke (en praktische) reden voor het aanbrengen van monogrammen op kleding.
Jaren 1880
Nieuw geld, nieuw overhemd
Met de industrialisering komt er een grote golf nieuwe rijkdom in Europa en in Amerika en dit is het startsein voor de 'rijke periode' waarin het ene chique dinertje na het andere wordt gehouden. Magnaten dragen overhemden met omgeslagen vleugelkragen, vastgezet met siersteentjes aan de voorkant en knopen aan de achterkant. Eind 19e eeuw bestond de button-down kraag nog niet, maar werd dit overhemd een 'poloshirt' genoemd. De polo werd alleen gedragen door spelers van deze elitesport. Door de kraagpunten aan hun shirts vast te zetten, voorkwamen de spelers dat deze in hun gezicht zouden waaien.
Late 19e Eeuw - Vroege 20e Eeuw
Kun je een geheim bewaren?
Borststukken, die gedragen werden door rijke mannen, bestonden uit een kraag en het voorpand van een overhemd gemaakt van shirtstof. De rest, die verstopt zat onder een jasje, was gemaakt van goedkoper materiaal.
Overgang naar de 20e Eeuw
Zeer modieus
De hoge kraag die je vaak ziet op schilderijen uit deze periode is, in feite, een overblijfsel uit het Victoriaanse tijdperk. Hoewel het vandaag de dag niet meer in de mode is, wordt een stijvere kraag nog steeds gezien als formeel.
Begin van de 20e Eeuw
Opnieuw uit één stuk
Met de komst van de wasmachine in de huishoudens worden de afneembare kragen langzaamaan vervangen door zachte, vaste kragen. Door de machine is het aanzienlijk gemakkelijker (en betaalbaarder) om het hele overhemd te wassen.
Jaren 1920
De puntjes op de i
De puntkraag neemt het langzaam over van de afgeronde kraag als de meest typische zakelijke stijl voor heren.
1924
Harde werkers
Het eerste geregistreerde gebruik van de term 'blauwe boorden'. De kleur van iemands overhemd is op dit moment een belangrijke indicatie van iemands klasse. De 'witte boorden', zo genoemd omdat degenen in de hogere posities hun shirt minder snel vuil zullen maken en daarom wit kunnen dragen, is al een fenomeen.
Eind Jaren 1920
Een kwestie van kleur
Het effen overhemd wordt de eerste keuze voor zakelijke kleding overdag. Ondertussen blijft de oude norm, waarbij het lijfje van het overhemd contrasteert met de witte kraag en manchetten, favoriet als het gaat om formele kleding.
Jaren 1930
Blijft dagen staan
Kraaghouders worden populair, hoewel deze vroege accessoires meer doen denken aan dasklemmen dan aan de kleine kraagverstevigers van tegenwoordig. Deze houders verbonden de kraagpunten met de stropdas, waardoor ze op hun plek bleven zitten.
2e Wereldoorlog
De jacht op wol
In de Verenigde Staten werden de overhemden nu gemaakt van synthetische materialen, zoals rayon, nylon en viscose. Vooral omdat wol werd gebruikt voor militaire uniformen.
Jaren 1950
Er komt geen wetenschap aan te pas
Het overhemd met korte mouwen doet zijn intrede. Gecombineerd met een stropdas is deze pasvorm populair bij NASA-medewerkers en een nieuwe, op technologie gerichte generatie kantoormedewerkers.
Jaren 1960
Vaarwel gilet
Nu het gilet aan populariteit afneemt, verschijnt het borstzakje voor het eerst op herenoverhemden.